صنعت سینمای مصر تلاش دارد در دل بحرانهای سیاسی و اجتماعی موجود در کشور، به حیات طبیعی خود ادامه دهد. این تلاش در شرایطی صورت میگیرد که مصر در یک سال اخیر، با مشکلات و مسائل سیاسی تندی روبهرو بوده و سیر تحولات در این کشور عربی شمال آفریقا سریع، عجیب و پیشبینینشده بوده است. همزمان با دستگیری محمد مرسی اولین رییسجمهور مصر، یک شرکت مستقل فیلمسازی مصری اعلام کرد فیلم فرش و پرده طی دو هفته نمایش عمومی خود سی هزار دلار فروش کرده و یک اثر پرفروش شده است. این فیلم مستقل قرار بود فقط یک هفته روی پردهی سینماهای مصر باشد اما استقبال بالای تماشاگران نهتنها امکان ادامهی اکران عمومی آن را فراهم کرد، بلکه باعث شد تا شرکت بومی پخش فیلم، العربیه سینما، تعداد سالنهای نمایشدهندهی آن را هم افزایش دهد. رسانههای گروهی مینویسند استقبال بالای تماشاگران از یک محصول مستقل و غیرتجاری، امری غیرمتعارف است و باید آن را به فال نیک گرفت. ایساد یونس مدیر العربیه سینما میگوید: «موفقیت این فیلم تأییدی بر این مطلب است که بازار فیلم مصر، پذیرای ژانرهای مختلف سینمایی است. هدف ما هم این است که همیشه از فیلمهای مصری در هر سطح و ژانری که هستند، حمایت کنیم. در این میان، بهویژه فیلمهایی مورد توجه قرار میگیرند که در شرایط فعلی بازار فیلم کشور، راه متفاوتی را میروند.»
گفته میشود پخشکنندگان فیلم در مصر، به دنبال راههای تازهای هستند تا به بهبود وضعیت نمایش فیلمهای داخلی و بومی در سینماهای کشور کمک کند. یکی از روشهای جدید سینمایی در مصر، اکرانهای خصوصی و محدود فیلمها یکیدو ماه قبل از نمایش عمومی گستردهی آنهاست. این نمایشهای آزمایشی کمک میکند تا پخشکنندگان، از نوع واکنش احتمالی عمومی تماشاگران آگاه شوند و تصمیم بگیرند محصولات خود را چهگونه و تحت چه شرایطی روی پردهی سینماها بفرستند. بسیاری از تولید و توزیعکنندگان فیلم میگویند قصد دارند محصولات خود را در هفتهی اول نمایش در تعداد محدودی سینما اکران عمومی کنند و از هفتهی دوم، بر تعداد سالنهای نمایشدهندهی آنها بیفزایند. علا کارکوتی از پخشکنندگان فعال مصری در این زمینه میگوید: «تجربهی نمایش عمومی یکهفتهای فیلمها، چند هدف را دنبال میکند: از یک سر فیلم مورد نظر در تعداد هفت سالن سینما فروش خوبی میکند و این مسأله، مالکان سالنهای سینما را متقاعد میسازد که یک طرح تبلیغاتی خوب برای هر فیلمی میتواند تضمینکنندهی موفقیت آن باشد. این نکته سالنهای نمایش را تشویق به حمایت از بقیهی فیلمها میکند.»
فرش و پرده به کارگردانی احمد عبدالله (سازندهی فیلم تحریر 2011) با تلفیق دو تکنیک روایتی و مستند قصهی پناهندهای را به تصویر میکشد که پس از فرار از زندان، در جستوجوی پناهگاهی مطمئن است. قصهی فرار این زندانی، در پسزمینهی انقلاب دو سال قبل مصر تعریف میشود. نمایش افتتاحیهی بینالمللی فیلم در جشنوارهی تورنتوی کانادا بود و قرار است همین روزها در کویت هم اکران عمومی شود. موفقیت مالی و انتقادی فیلم، جنبوجوش تازهای در بین هنرمندان مصری به راه انداخته است و آنها در کنار فعالیتهای سیاسی و اجتماعی خود، به فکر ساخت فیلمهای تازه هم افتادهاند. یکی از آنها، شرکت فیلمسازی
نیوسنچری است که دفتر آن در قاهره قرار دارد. تولید شش فیلم سینمایی با همکاری هر دو گروه فیلمسازان مستقل و کهنهکار، قدم اول این شرکت در شرایط جدید کشور است. اولین فیلم را احمد عبدالله کارگردانی میکند که این روزها در سطح وسیعی مطرح شده است. فیلم او دکور نام دارد و بر اساس فیلمنامهای از محمد دیاب فیلمنامهنویس سرشناس ساخته میشود. دیاب برای کارگردانی و نگارش فیلمنامهی درام پرسروصدای 678 شناخته شده است. دکور اولین فیلم گرانقیمت و پرخرج عبدالله است و به صورت سیاهوسفید فیلمبرداری میکند. از زمان ساخت ناصر 56 (محمد فاول، 1996) که قصهاش دربارهی جمال عبدالناصر رییسجمهور فقید مصر بود این اولین محصول صنعت سینمای مصر است که سیاهوسفید فیلمبرداری میشود. سازندگان فیلم خط اصلی قصهی آن را فاش نکردهاند، ولی گفته میشود درامی اجتماعی و عاشقانه دربارهی تحولات دو سال اخیر مصر است.
تصمیمهای غیرعادی فیلم دیگر شرکت نیوسنچری است که فیلمساز کهنهکار داد عبدل سید کارگردانی میکند. دو فیلم قبلی این فیلمساز کیتکت و سرزمین ترس جزو صد فیلم برتر تاریخ سینمای جهان عرب هستند. اطلاعی از قصهی این فیلم هم در دست نیست. شرکت نیوسنچری که بهسرعت در حال تبدیل شدن به بزرگترین شرکت فیلمسازی مصر است، تهیهکنندهی فیلم فعلاً بدون نام یسری نصرالله هم هست. این دومین همکاری مشترک دو طرف پس از فیلم تحسینشدهی پس از نبرد است که نمایش موفقی در جشنوارهی کن 2012 داشت. قاچاق انسان یکی از مضمونهای مورد علاقهی صنعت سینمای مصر است. بُشرا ستارهی مشهور مصری در کنار سید بادریا در درام دلهرهآور انگلیسیزبان عروس نیل بازی میکند. قصهی فیلم دربارهی قاچاق غیرقانونی دختران جوان و نوجوان منطقهی رود نیل است. سید بادریا در کنار بازی در این درام پرتنش، کارگردان آن هم هست. بشرا که سال 2010 برای 678 جایزهی بهترین بازیگر زن جشنوارهی دوبی را گرفت، در فیلم تازهی خود در نقش یک روزنامهنگار آمریکایی ظاهر میشود. او در حال تهیهی گزارشی تحقیقی و مستند دربارهی قاچاق انسان است و رد قربانی نوجوانی را میگیرد که قرار است به عربستان صعودی قاچاق شود. بادریا هم یک قاچاقچی عبوس و بددهن است که متوجه فعالیتهای این روزنامهنگار میشود. این بازیگر متولد مصر که در آمریکا بزرگ شده، در حدود سی فیلم هالیوودی همچون نفوذی، آیرنمن و دیکتاتور بازی کرده است. یک شرکت فیلمسازی بلژیکی در تولید عروس نیل همکاری دارد و صحنههای آن در شیکاگو، مصر و مراکش (یا نوادا، برای صحنههای صحرایی) فیلمبرداری میشود. بادریا همچنین مشغول کار بر روی مستندی به نام پایان اخوان هم هست. این فیلم، نگاهی به ریشههای گروه اخوانالمسلمین و فعالیتهای معاصر آن دارد. وی سال قبل به قاهره رفت و مصاحبههای مختلفی با رهبران این سازمان (و از جمله با صفوات حجازی که اوت گذشته به جرم جنایت دستگیر شد) انجام داد.
شادی آلفونس کمدین مصری هم در کنار همکار کمدین عربستان سعودی خود قماد البوتیری قرار میگیرد تا در فیلم الف تا ب ساختهی علیاف مصطفی فیلمساز اماراتی بازی کند. قصهی فیلم دربارهی سفر جادهای سه دوست صمیمی است که از ابوظبی تا بیروت میروند تا در مراسم دفن یکی از دوستان قدیمی و ازیادرفتهی خود شرکت کنند. سه کاراکتر اصلی قصهی فیلم ریشههای عربستانی، مصری و سوری دارند و به این بهانه، ارجاعهای زیادی به مسائل جاری این سه کشور میشود. سازندگان فیلم از آن به عنوان اولین فیلم مهم و مشترک عربی اسم میبرند که هنرمندان مطرح کشورهای عربزبان را دور هم جمع میکند. مصطفی میگوید: «این همکاری مشترک که بسیاری از کشورهای خاورمیانه را در بر میگیرد، فرصتهای زیاد و بیپایانی را برای انجام کارهای مشترک در جهان عرب فراهم میکند. با آنکه فیلم کاری کمدی است، اما یک پیام مهم اجتماعی را در دل خود دارد.» کار تولید فیلم از یک ماه دیگر شروع میشود و عربستان سعودی، ابوظبی، مصر و لبنان لوکیشنهای آن هستند.