کشورهای مختلف جهان آثارشان برای بخش اسکار بهترین فیلم خارجیزبان را معرفی کردهاند و نودویکمین دوره مراسم آکادمی 24 فوریه 2019 برگزار میشود. البته نام پنج نامزد نهایی 22 ژانویه اعلام میشود و قبل از آن در دسامبر، نُه فیلم نهایی مشخص میشوند. از ایران بدون تاریخ، بدون امضا راهی اسکار شده است. در ادامه بعضی از نمایندههای سینمایی کشورهای آسیایی و آفریقایی مرور شدهاند.
بنگلادش: عرفانخان نقش اصلی بستری از گلهای رز نیست را بازی کرده است و همین نکته، توجهها را در دو کشور هند و بنگلادش معطوف فیلم کرده است. او فیلمساز مشهوری است که با بحران میانسالی روبهروست و رویارویی با دوست دوران کودکی دخترش، این بحران را عمیقتر و یک رسوایی ملی خلق میکند. مصطفی سرورفاروقیِ کارگردان، فیلمنامه را بر اساس یک ماجرای واقعی نوشته و دبورا یانگ منتقد «هالیوود ریپورتر» فیلم را بسیار پسندیده است. از سال 2002 که بنگلادش فیلمهایش را برای آکادمی میفرستد، هنوز نامزدیای به دست نیاورده است.
قرقیزستان: حادثه شبانه (تمیربک بیرنظرف) مرد سالخوردهای را در رأس داستان خود دارد که به دنبال کشتن کسی است که باعث از هم پاشیدن خانواده و نابودی زندگیاش است. او در جریان انتقامجویی با دختری در جاده تصادف میکند و این اتفاق، کل زندگی و هدفش را تغییر میدهد. برخی منتقدان فیلم را اثری کمیاب و غیرمتعارف از آسیای مرکزی ارزیابی کردهاند که به شکلی شاعرانه عواطف ساده بشری را به نمایش میگذارد. فیلمنامه با نگاهی به داستان کوتاهی از تالیپ ابرایموف نوشته شده است. این یازدهمین بارست که قرقیزستان از زمان استقلال خود در 1991 نمایندهاش را به اسکار معرفی میکند.
عراق: سفر چهارمین فیلم محمد الدراجی، زن جوانی را دنبال میکند که بمبگذار انتحاری است و مقصدش ایستگاه قطار بغداد. منتقدان از شخصیت محوری داستان به عنوان روح زخمی جمعیت جنگزده عراق یاد کردهاند. سفر اولین فیلم صنعت سینمای عراق در 27 سال اخیرست که در سینماهای این کشور روی پرده رفته است. باید دید نهمین نماینده عراق از سال 2005 میتواند اولین نامزدی اسکار را کسب کند یا نه.
مصر: ابوبکر شوقی با یومالدین شخصیتهایش را راهی سفری در خاک مصر میکند. چند یتیم که در جستوجوی خانوادههایشان هستند، سفری ادیسهوار را در پیش میگیرند. شوقی مصری/ اتریشی است و بعد از اتمام تحصیلات هنری، به کشورش برگشت تا فیلمسازی را در مصر ادامه دهد؛ کشوری که از 1958 نمایندههایش را به اسکار معرفی میکند و بزرگترین صنعت سینمای جهان عرب را داراست. با این وجود، هنوز نامزدی اسکار را تجربه نکرده است!
هند: ستارههای راک دهکده (ریما داس) درباره دختری جوان در روستایی دورافتاده است که در کنار مبارزه با فقر و گرسنگی، میخواهد رؤیای هنریاش را برآورده کند. او میخواهد گیتاری بخرد و گروه راک خودش را تشکیل بدهد. حضور فیلم در بیش از هفتاد جشنواره بینالمللی و چند جایزهای که گرفته، امید درخشش در اسکار را هم در دل سازندگانش به وجود آورده است.
تایوان: کمدی سیاه بودای بزرگ اولین فیلم داستانی بلند هوانگ سینیائو مستندساز کهنهکار تایوانی است؛ و داستان یک نگهبان شب که راز سیاه رییس کارخانه را میداند و قصد بهرهبرداری از آن را دارد. منتقدان فیلم را بیانیهای محکم درباره ارزشهای اخلاقی روبهزوال در جامعه شلوغ معاصر ارزیابی کردهاند.
هنگکنگ: دانته لم نامی شناختهشده در هنگکنگ است و اکشن نظامیاش عملیات دریای سرخ غوغایی در گیشه سینماهای چین و هنگکنگ بهپا کرد. اما اکشنی که در چین بالای 580 میلیون دلار فروخته است، میتواند توجه اعضای اسکار را به خود جلب کند؟
آفریقای جنوبی: زمستان را به پوست من بدوز جمیل اِکس. تی. کوبکا میتواند موفقیت توتسی (گاوین هود) را تکرار کند؟ پانزدهمین نماینده آفریقای جنوبی از 1989 حماسهای وسترنگونه است درباره جان کپه؛ یک شورشی و نماد دوران پیش از آپارتاید.
نپال: پانچایات تلاشهای دختری جوان در رویارویی با برخی تابوهای اجتماعی است. شیوام آدیکاری با فیلمش نشان میدهد که چهگونه زنان و دختران هندو سعی دارند در خانه و اجتماع، خود را به اثبات برسانند و با سنتهای غلط قدیمی مبارزه میکنند. داستان در دهه 1970 اتفاق میافتد، اما انگار داستان همین روزگارست. اکران فیلم در نپال جنجالبرانگیز شد اما منتقدان و تماشاگران از آن استقبال کردند.
مراکش: فرسودگی زندگی چند آدم با پسزمینههای متفاوت را به نمایش میگذارد. نورالدین لخماری برای فیلمش کازابلانکا را به عنوان لوکیشن اصلی انتخاب کرده است و داستان سه نفر را همزمان پیش میبرد: کارگری سیزدهساله که میخواهد برای مادرش هدیهای باارزش بخرد، یک دانشجوی پزشکی که درگیر یکی از مشتریانش است و راننده جگواری که از دست زنش بهشدت شاکی است. چهارمین فیلم نورالدین لخماری خواننده و موسیقیدان، با همکاری مالی نروژیها ساخته شده است.
تونس: دلبر و سگها در یک شب روی میدهد. زن جوانی در یک مهمانی دانشجویی با غریبهای آشنا میشود و نمیداند که این شب برایش تبدیل به یک کابوس خواهد شد. کوثر بنیحیی مستندساز بر اساس ماجرای تلخ تجاوز دستهجمعی چند پلیس به یک زن جوان که تونس را تکان داد، فیلم داستانیاش را ساخته است. او باید خاموش بماند یا جنایت را گزارش دهد؟ فاجعه آنجاست که او باید برای اجرای عدالت دستبهدامان کسانی شود که همکار مجرمان هستند. نام فیلم کنایهای به افسانه کلاسیک دیو و دلبر است.
اندونزی: منتقدان به مارلینا: قاتلی در چهار پرده لقب یک نئووسترن فمینیستی دادهاند. بیوه جوانی که قربانی حمله سارقان بوده، در یک سفر نهچندان طولانی از متجاوزانش انتقام میگیرد. طبیعی است که کارگردان فیلم باید یک زن باشد! این سومین فیلم مولی سوریا است.
تایلند: ملیله: گل وداع انتخاب جسورانه سینمای تایلند، دوستی دو مرد را به نمایش میگذارد که یکیشان روبهمرگ است. آنوچا بونیاواتانا سال قبل جایزه بهترین کارگردان جشنواره بینالمللی سنگاپور را گرفت.
لبنان: کفرناحوم بهار امسال جایزه هیأت داوران جشنواره کن را گرفت و نادین لبکی هم برای اسکار شناختهشده است و هم برای تماشاگران غیرلبنانی. او که کلیپهایی برای نانسی عجرم ساخته بود، در حال حاضر مطرحترین فیلمساز لبنانی است. درام تازه لبکی با حضور نابازیگرها ساخته شده است و داستانی عجیبوغریب دارد: یک بچه علیه والدینش شکایت حقوقی میکند!
پاکستان: کیک درام خانوادگی عاصم عباسی، درباره نگهداری از والدین سالخورده است. با وخیم شدن حال پدر و مادر یک خانواده، خواهر دوم که خارج از کشور است به پاکستان برمیگردد تا به خواهرش در مراقبت از والدین کمک کند. عباسی فیلمش را انعکاسی از گرایش جدید فیلمسازان وطنی میداند و اظهار امیدواری میکند هنرمندان بومی جسارت طرح داستانهای بومی را داشته باشند.
الجزایر: یاسمین شویخ در تا آخر زمان سراغ داستانی درباره بیوهای رفته که در دام عشق یک گورکن میافتد. این دومین بارست که فیلمی از یک فیلمساز زن الجزایری به اسکار فرستاده میشود. سال 2002 رشیده ساخته مادر همین فیلمساز یمینه بشیر شویخ نماینده الجزایر بود. این کشور آفریقایی تا حالا بیست بار فیلمهایش را به اسکار فرستاده است و در 1969 برای زِد کوستا گاوراس تندیس طلایی بهترین فیلم خارجیزبان را برنده شد!
کانال تلگرام ماهنامه سینمایی فیلم: