نوروز امسال با بصرفه‌ترین سیم‌کار کشور

سینمای جهان » چشم‌انداز1396/01/16


غیرمعمول و دیوانه‌وار

آسیاتک: درباره امجد الرشید اردنی و اولین فیلم بلند سینمایی‌اش

کیکاوس زیاری

 

صنعت سینمای اردن با حضور فیلم‌سازان جوان نضج می‌گیرد. بعد از مطرح شدن درام تاریخی ذیب در مراسم اسکار - که با حال‌وهوای لورنس عربستانی خود توجه جهان را به سینمای در حال رشد اردن جلب کرد - حالا نوبت ورود فیلم‌سازان دیگر رسیده است. یکی از نام‌هایی که رسانه‌های گروهی عربی از آن به عنوان یکی از امیدها و ستاره‌های فردای سینمای عرب اسم می‌برند، امجد الرشید است که برای کارگردانی فیلم کوتاه طوطی بسیار تحسین شد. او حالا برای ساخت اولین فیلم بلندش سراغ موضوعی داغ و پرتنش رفته و می‌خواهد فیلمی با نام انشاالله پسره را جلوی دوربین ببرد.
امجد الرشید ده‌ساله بود که به مادرش گفت قصد دارد فیلم‌ساز شود و هیچ‌وقت هم از تصمیم خود عقب‌نشینی نکرد. علاقه‌ی او به فیلم و سینما از تماشای فیلم‌های عامه‌پسند مصری در تلویزیون دولتی اردن شروع شد. خودش در این باره می‌گوید: «عاشق فیلم‌های سیاه‌وسفید مصری و ستارگانی مثل فاتن حمامه و عمر شریف بودم اما هیچ‌وقت اولین سفر سینمایی‌ام به سالن نمایش و تماشای تایتانیک در سال 1997 را فراموش نمی‌کنم. شبیه یک رؤیا بود و تأثیر عظیمی روی من گذاشت. پس از آن بود که سینما برایم یک رؤیا و آرزو شد.»
الرشید هم مثل بسیاری از دیگر فیلم‌سازان رؤیاپرداز خاورمیانه، متوجه این نکته بود که قبل از غرق شدن در دنیای سینما باید در یک رشته - به قول بزرگ‌ترها - «درست و حسابی» تحصیل کند! اما در زمان تحصیل در رشته‌ی اقتصاد و تجارت، فیلم‌سازی را رها نکرد و به ساخت فیلم‌های کوتاه پرداخت. او در این سال‌ها، همکاری با مؤسسه‌های هنری و فیلم‌سازی و مشارکت در امر تولید فیلم‌های دوستان و آشنایان را در پیش گرفت. انستیتو هنرهای سینما تنها مرکز هنری منطقه، مکانی بود که الرشید و دوستانش را دور هم جمع کرد. الرشید در سال 2010 و پس از فارغ‌التحصیلی به کارهای هنری‌اش شتاب داد و از مجموعه‌های تلویزیونی گرفته تا فیلم‌های تبلیغاتی و ویدئوکلیپ برای برندهای معروف اردنی، تمام گزینه‌های ممکن را تجربه کرد. او در این دوران بود که فیلم‌های کوتاهی مثل بزن به جاده و روزهای تلخ را ساخت. علاوه بر این، او همکاری موفقیت‌آمیزی با بازیگر زن سرشناس اردنی رانیا کوردی در کمدی تلویزیونی نمایش رانیا داشت؛ مجموعه‌ای که به نمایش زندگی و فعالیت‌های پنج زن معمولی اردنی می‌پردازد. الرشید نمایش رانیا را با چند اثر موفق انگلیسی مقایسه و اضافه می‌کند که قبل از آن، هیچ‌یک از هنرمندان اردنی سراغ تولید چنین اثری نرفته بودند.
فیلم کوتاه طوطی که یک درام تاریخی است، سال گذشته سیاحتی موفق را در جشنواره‌های منطقه تجربه کرد و منتقدانی گفتند که تا امروز بهترین فیلم الرشید است. داستان این فیلم درباره یک خانواده یهودی مراکشی است که به خانه‌ای در حیفا روزهای تلخ نقل مکان می‌کنند. مالکان قبلی خانه فلسطینی بوده‌‌اند که پس از اشغال فلسطین توسط اسراییلی‌ها بی‌صاحب مانده است. از ساکنان قبلی یک طوطی باقی مانده است که وقتی دختر کوچک خانواده تصمیم می‌گیرد گزارشی درباره این طوطی وراج بنویسد، کل خانواده به دردسر می‌افتد. هند صبری بازیگر زن تونسی مقیم مصر و اشرف بارهوم چهره معروف سینمای فلسطین نقش زوج اصلی فیلم را ایفا کرده‌اند. داستان فیلم در سال 1948 اتفاق می‌افتد و برخی نویسندگان، نگاه اریژینال فیلم‌ساز به اولین روزهای نزاع خاورمیانه و دیدگاه‌های هنرمندانه‌اش را تحسین کرده‌اند. فیلم‌نامه‌ی طوطی بر اساس داستان کوتاهی از الرشید است که سال‌ها پیش آن را از مادربزرگ فلسطینی‌اش - درباره منزل پدری در اورشلیم و طوطی خانگی وی - شنیده بود. الرشید فیلم‌نامه‌ی طوطی را با همکاری دارین جی سلام نوشت و به صورت مشترک توسط هر دو کارگردانی شد. البته ریفقی عصاف - که با کارگردانی درام جاده‌ای منحنی شناخته می‌شود - هم در کار نگارش فیلم‌نامه این دو را یاری کرد.
الرشید می‌گوید جنبه‌های هنرمندانه‌ی فیلمش تحت تأثیر روی آندرشون، فیلم‌ساز سوئدی، است: «او در فیلم‌هایش از این شیوه استفاده می‌کند. روش او را دوست دارم و دقتش در تنظیم موسیقی‌وار صحنه و نما‌ها را تحسین می‌کنم. همه چیز در فیلم‌هایش طراحی‌شده و موزون هستند.» با این حال، فیلم‌ساز جوان این ادعای منتقدان را نیز رد نمی‌کند که الیا سلیمان چهره‌ی سرشناس سینمای فلسطین هم تأثیر زیادی روی او داشته است. کمیسیون رویال‌فیلم اردن و یک شرکت آلمانی تهیه‌کنندگان این فیلم بودند که البته قرار است این شرکت فیلم‌سازی آلمانی، در تولید اولین ساخته‌ی بلند سینمایی الرشید هم همکاری کند.
انشاالله پسره درباره زنی بیوه به نام نوال است که تازه بیوه شده و با برادر شوهرش درگیری دارد. برادر شوهر تلاش دارد نوال را از منزل مسکونی‌اش بیرون کند تا بتواند سهم ارث خود را از برادر متوفایش بگیرد. او با استناد به قوانین شرع اسلام، خواهان سهم قانونی خود است و نوال هم برای حفظ خانه برای خود و تنها دخترش، دست به دامان وکیل جوانی می‌شود که به او قول مساعدت داده است. به گفته‌ی الرشید: «داستان فیلم درباره حق و حقوق زنان است. می‌خواهم با این داستان نشان دهم که اردن یک کشور مردسالار است و زنان در آن، اغلب بازنده‌‌اند و به حقوق خود نمی‌رسند.» نام تهیه‌کننده فیلم حکایت از آن می‌کند که انشاالله پسره قرار است نمایش وسیع جهانی داشته باشد. دیالا الرای که از تهیه‌کنندگان باتجربه‌ی جهان عرب است، یکی از سرمایه‌گذاران تازه‌ترین قسمت مجموعه فیلم‌های علمی‌خیالی جنگ ستارگان و پیش از آن مریخی (ریدلی اسکات) بوده است؛ ذیب را هم او تهیه کرده است.
انشاالله پسره برای سال جدید میلادی آماده نمایش می‌شود و صبا مبارک بازیگر اردنی نقش اصلی آن را بازی می‌کند. مبارک که داستان فیلم را سفری ادیسه‌وار در حالات و روحیات زنان عرب می‌داند، اضافه می‌کند: «امجد یکی از مستعدترین فیلم‌سازان جوان کشور است که در فیلم‌هایش چشم‌اندازهای تازه‌ای ارائه می‌دهد. فیلم‌نامه بسیار متفاوت از کارهای معمول سینمای عرب است و موضوعی حساس را به سبکی دیوانه‌وار بیان می‌کند. برای یک فیلم‌ساز عرب، ساختن چنین فیلمی غیرمعمول و یک بدعت تازه است.»

کانال تلگرام ماهنامه سینمایی فیلم:

https://telegram.me/filmmagazine

جدیدترین‌ها

آرشیو

فیلم خانه ماهرخ ساخته شهرام ابراهیمی
فیلم گیج گاه کارگردان عادل تبریزی
فیلم جنگل پرتقال
fipresci
وب سایت مسعود مهرابی
با تهیه اشتراک از قدیمی‌ترین مجله ایران حمایت کنید
فیلم زاپاتا اثر دانش اقباشاوی
آموزشگاه سینمایی پرتو هنر تهران
هفدهمین جشنواره بین المللی فیلم مقاومت
گروه خدمات گردشگری آهیل
جشنواره مردمی عمار
جشنواره انا من حسین
آموزشگاه دارالفنون
سینماهای تهران


سینمای شهرستانها


آرشیوتان را کامل کنید


شماره‌های موجود


نظر شما درباره سینمای مستقل ایران چیست؟
(۳۰)

عالی
خوب
متوسط
بد

نتایج
نظرسنجی‌های قبلی

خبرنامه

به خبرنامه ماهنامه فیلم بپیوندید: