
اثر تازه عباس شکوری، یادداشتهای زیرزمینی یک روایت حقوقی و درامی اجتماعی همراه با بازتابی عمیق از مفاهیم فلسفی، تبعیض ساختاری و وجدان انسانی است. فیلمی که با اقتباسی هوشمندانه از رمان مشهور داستایوفسکی، تصویری تاریک و تکاندهنده از وضعیت فرزندان طرد شده از جامعه را به تصویر میکشد.
در مرکز این داستان، با کودکی مواجهیم که نه پدر و نه مادر مسئولیت وجودش را نمیپذیرند و حال، تصمیمگیری درباره سرنوشتش بر دوش یک قاضی گذاشته شده، قاضیای که درونمایه فلسفی شخصیتش، آشکارا از قهرمان داستان داستایوفسکی الهام گرفته شده است.
از منظر فلسفی، فیلم به شکلی هوشمندانه به کاوش در ذات انسان میپردازد. قاضی داستان باوری ریشهدار دارد که انسان، موجودی صرفاً عقلانی نیست. بلکه بخشی از وجود او در پی رنج کشیدن و رنج دادن است. این دیدگاه، بسیار نزدیک به اگزیستانسیالیسم بدبینانه داستایوفسکی است. جایی که اخلاق رسمی همواره در تعارض با اخلاق درونی و احساسات انسانی قرار میگیرد. پرسش بنیادین فیلم این است آیا قانون، همیشه ضامن عدالت است و آیا انسان، در برابر رنج دیگران بیطرف میماند؟
بازیگر نقش قاضی، اجرای دقیقی از یک شخصیت پیچیده ارائه میدهد و وجه فلسفی فیلم را نیز با درونگرایی و تردیدهای اخلاقیاش برجستهتر میکند. حضور او، بار فکری فیلم را سنگینتر و قابل تأملتر میسازد.
در مجموع، «یادداشتهای زیرزمینی» فیلمی است که در لایه سطحی، نقدی اجتماعی بر تبعیضهای قانونی و فرهنگی است و در لایه عمیقتر، پرسشی فلسفی درباره ذات انسان، مسئولیت اخلاقی و نقش قانون در میان رنجهای ناگفته بشر است.
اثری که با جسارت، سراغ زخمهای پنهان جامعه میرود و از مخاطب نمیخواهد فقط تماشا کند، بلکه میخواهد فکر کند، قضاوت کند و شاید تغییر کند.
کانال تلگرام ماهنامه سینمایی فیلم:
https://telegram.me/filmmagazine
آدرس اینستاگرام ماهنامه فیلم:
https://www.instagram.com/filmmagazine.official
آدرس کانال آپارات مجله فیلم:
[ماهنامه فیلم]