مردی با مشتهای آهنین The Man with the Iron Fists
کارگردان: آر.زد.ای. فیلمنامه: الی راث، آر.زد.ای. بازیگران: آر.زد.ای (آهنگر)، راسل کرو (جک چاقوکش)، لوسی لیو (خانم شکوفه)، ریک یون (زِن یی). محصول 2012، 95 دقیقه.
یک محمولهی طلا در حال گذر از یک دهکدهی کوچک در چین فئودالی است. به همین دلیل گروههای خلافکار مختلف به دهکده هجوم میآورند تا محموله را بربایند...
بازیگوشیهای تارانتینویی تمامی ندارد
هومن داودی: کوئنتین تارانتینو آن قدر سابقهی پروپیمانی در انجام کارهای عجیبوغریب دارد که میشود پرزنت کردن فیلم مردی با مشتهای آهنین توسط او را به روشهای غیرمعمول و بازیگوشانه هم تفسیر کرد. شاید تارانتینو به این دلیل از اعتبارش برای این فیلم خرج کرده تا به همه ثابت کند چه فیلمساز خوبی است و هر کسی نمیتواند با استفاده از المانهای سینمای او فیلم خوب بسازد! مردی با... اغلب عناصر و تمهای آشنا و مورد علاقهی تارانتینو و یاور همیشگیاش، رابرت رودریگز، را در خود دارد. از سفره شدن دل و رودهی آدمها و خون و خونریزی با استفاده از آب گوجه تا داستان نحیفی که فقط بهانهای است برای نمایش بزنبزنهای «کاراتهای» به سبک فیلمهای اولیهی جت لی و جکی چان و هممسلکان آنها. مردی با... در واقع قصد دارد یک پارودی بامزه از این نوع فیلمها باشد و بهروشنی از فیلمهای تارانتینو مثل بیل را بکش، سیارهی وحشت و ماشِتهی رابرت رودریگز و جوشوخروش کونگفوی استیون چو الهام گرفته است. اما آنچه باعث میشود این فیلم فاصلهای نجومی از فیلمهای مذکور داشته باشد فقدان هویت و اصالت در کارگردانیاش است. از سر و روی فیلم میبارد که آر.زد.ای، که بازیگریاش در نقش اصلی فیلم به اندازهی کارگردانیاش پر از عیب و ایراد است، مرد این میدان نیست و از فیلمها و دنیایی که قصد شوخی و عشقبازی با آن را داشته جز تصویرها و ایدههای سطحی چیزی در ذهن نداشته است. مشکل اینجاست که در این زمینه نمیشود خیلی توضیح و تفسیر ارائه داد؛ چون آن چیزی که مثلاً پشت دوربین جنگوی زنجیرگسسته بوده و باعث شده این فیلم به طور همزمان موفق به هجو و ستایش ژانر وسترن شود، کیفیتی یگانه است که از عشق بیچونوچرا و طولانی سازندهاش به فیلمهای مورد علاقهاش میآید. اما از شخصیتهای تکبعدی (از جمله شخصیت نمایشی راسل کرو که اصلاً معلوم نیست در این فیلم چه میکند)، سکانسهای زدوخورد بیهویت و لحظههای کمدی ناموفق مردی با... کاملاً مشخص است که سازندهاش فقط چندین نما یا ایدهی منفرد و بعضاً جالب در ذهن داشته و چون عاشق دلسوختهی زمینهی کاریاش نبوده نتوانسته کلیت منسجم و هویت مستقلی برای اثرش بیافریند. وقتی یکی از شخصیتهای اصلی فیلم با بازی لوسی لیو جان به جانآفرین تسلیم میکند و تأثیر خاصی بر احساسات تماشاگر نمیگذارد، مسلماً یک جای کار ایراد دارد. البته فیلم خوب ساختن در این وادی (یعنی ساختن پارودی و آفرینش همزمان یک هویت مستقل برای آن) کاری بس مشکل است و شاید تعداد کسانی در دنیا که میتوانند بهسلامت روی این مرز باریک راه بروند به تعداد انگشتان یک دست هم نرسد. اگر بشود امتیازی برای آر.زد.ای قائل شد، به دلیل همین جسارتش خواهد بود. (امتیاز: 3 از 10)
RZA وارد میشود!
حسین جوانی: RZA، آهنگساز و رَپر معروف، در یکی از قسمتهای سریال کالیفرنیایی زیستن (2007) به نکتهی خوبی اشاره میکند. اینکه تمام پلههای موفقیت را طی کرده و حالا وقت آن رسیده که بازیگر شود و پس از آن فیلم بسازد. گویا خیلی زود این تصور به نتیجه رسیده است و RZA که بیشتر لَنگ فیلمنامهای بود که بتواند شخصیت خودش را در آن بروز دهد، خودش دست به کار شده و هم فیلمنامه را نوشته هم فیلم را ساخته و هم نقش قهرمان فیلم را بازی کرده و طبعاً میبایست موسیقی هم کار خودش میبوده که به این یکی هم نه نگفته و خلاصه با مقیاسهای جهانسومیِ هنرمندِ مؤلف، مردی با مشتهای آهنین را میتوان «اثر» RZA نامید. تصور اینکه RZA فیلم بسازد و این طور هم فیلم خوبی از آب دربیاید تقریباً بعید مینمود؛ البته از این نظر که در ردهی فیلمهای بزنبزن، مردی با... با تعادل بهجایی که بین شخصیتپردازی و وجوه فانتزی این مدل فیلمها برقرار میکند، سرگرمکننده و خوشساخت است و به کیفیت همان آثار کلاسیکی که از آنها تغذیه میکند. اگر دوران نوجوانی شما هم با فیلمهای کاراتهای- هنگکنگی سپری شده، مردی با... میتواند حتی برایتان نوستالژیک هم باشد. (امتیاز: 5 از 10)