نودمین مراسم جوایز آکادمی موسوم به اسکار، امسال به جای اواخر ماه فوریه حدوداً با یک هفته تأخیر در چهارم مارس (یکشنبه سیزده اسفند) برگزار شد تا با المپیک زمستانی 2018 تداخل نداشته باشد. جیمی کیملِ کمدین، برای دومین سال پیاپی مجری مراسم شد تا پس از بیلی کریستال و اجرای متوالیاش در سالهای 1997 و 98 اولین مجری باشد که چنین اتفاقی (و بهنوعی موفقیت) را تجربه میکند. جالب اینکه او در جریان اجرای سال قبل با تغییر مجریان مراسم هم شوخی کرده و گفته بود که احتمالاً تنها اجرای خودش را تجربه میکند؛ اما یک هفته طول نکشید که آکادمی اعلام کرد که او سال آینده هم مجری خواهد بود.
مراسم امسال در شرایطی بیش از سه ساعت طول کشید که هم کمترین زمان ممکن را به پخش صحنههایی از رویدادهای مرتبط اختصاص داد (یعنی مراسم «جوایز بزرگان»/ Governors Awards و مراسم «جوایز فنی و علمی آکادمی» که بهترتیب یازده نوامبر 2017 و ده فوریه 2018 برگزار شده بودند) و هم اینکه با تعیین یک «جت اسکی» به عنوان جایزه برندهای که کمتر از دیگران «نطق» کند، سعی شد از میزان ابراز احساسها و تشکرهای کلیشهای کاسته شود (که البته در عمل موفقیتآمیز نبود و دوباره در مواردی پای موسیقی بهاصطلاح عامیانه «جَمِشکُن» به میان آمد). اما پس از سخنرانی تقریباً نودثانیهای سم راکول برنده اسکار بهترین بازیگر مکمل مرد برای سه بیلبرد بیرون ابینگ میزوری (مارتین مکدانا) بود که مجری برنامه با ادای دینی بامزه به بگریز (جردن پیل) نحوه برخورد «جدی» با سینماگرانی را به شوخی گرفت که زیادی حرف بزنند.
در کل اجرای جیمی کیمل بهتر از سال گذشته بود و شوخیهای متعددش تنوع ویژهای داشتند؛ از اشاره به اشتباه سال گذشته در اعلام اسکار بهترین فیلم و ادعای مسئولان جدید که دیگر چنین موردی پیش نخواهد آمد (که خب نباید بیاید و دههها نیامده بود) و بیخطر بودن مجسمه اسکار که مردی دستوپابسته است و جامعه امروز آمریکا به آنها بیشتر نیاز دارد و اینکه اصلاً به خاطر گند زدن مردان بود که زنان با ماهیها رابطه عاطفی برقرار کردند (شوخی با سوژه داستانی شکل آب) تا اشاره به جنبشهای اجتماعی روز و کنایههای تلخی که به وضعیت مشابه اجتماعی خارج از صنعت سینما و هالیوود جریان دارد و اینکه از نُه نامزد اسکار بهترین فیلم، فقط دوتای آنها به فروش بالایی دست پیدا کردهاند که خُب این فیلمها برای پول درآوردن نیستند و بیشتر برای ناراحت کردن سیاستمداران (با نام بردن از یکی از دستیاران ترامپ) ساخته میشوند.
با تمام اینها جالب است که نودمین مراسم اسکار کمترین میزان تماشاگر در تاریخ برگزاری این رویداد را داشت! پیش از برگزاری مراسم، مسئولان فعلی آکادمی و «ایبیسی نتورک» دلایل زیادی داشتند برای اینکه فکر کنند یکی از موفقترین دورهها را تجربه خواهند کرد؛ از حضور جیمی کیمل که چهرهای محبوب و موفق است تا فهرست نامزدها که عملکردهای قابل توجهی در سال گذشته داشتند. اما اوضاع طبق انتظار پیش نرفت و بدترین امتیازها و آمار نصیب پخش تلویزیونی این دوره شد که بیتردید یکی از دلایل اصلیاش به همان انتقادهای چند سال اخیر در خصوص طولانیشدن فصل جوایز در آمریکا و قابل پیشبینی بودن برندگان نهایی در اغلب رشتههای اسکار برمیگردد.
امسال امتیاز هجده و نهدهم برای پخش تلویزیونی مراسم اسکار به دست آمد که در قیاس با سال گذشته (بیستودو و چهاردهم) شانزده درصد کاهش داشت. اما پیش از این پایینترین امتیاز به سال 2008 و اجرای جان استوارت برمیگشت؛ سالی که جایی برای پیرمردها نیست (برادران کوئن) اسکار بهترین فیلم را به خانه برد و امتیاز بیستویک و نهدهم حاصل شد. بله، اختلاف حیرتانگیز است و شاید به تعبیر نویسنده «پلیلیست» آغاز ورطهای هراسانگیزتر باشد. اما رویهمرفته ده سال است که میزان تماشاگران مراسم اسکار با افت همراه شده است.
همان طور که میدانید برنده اصلی این دوره شکل آب (گیرمو دل تورو) بود که سازندگانش از سیزده نامزدی، چهار تندیس بهترین فیلم، کارگردانی، موسیقی (الکساندر دسپلات) و طراحی صحنه را دریافت کردند (آخرین باری که برنده اسکار بهترین فیلم هیچ جایزهای در رشتههای بازیگری و فیلمنامه نبرده بود، سال 1998 و فیلم تایتانیک اثر جیمز کامرون بود). دانکرک (کریستوفر نولان) از هشت نامزدیاش به سه جایزه (تدوین، تدوین صدا و میکس صدا) رسید و فیلمهای دو اسکاری عبارتند از: بلید رانر 2049 (دُنی ویلنِو؛ از جمله فیلمبرداری برای راجر دیکینز)، انیمیشن بلند کوکو (لی آنکریچ)، سیاهترین ساعت (جو رایت؛ از جمله اسکار بهترین بازیگر مرد اصلی برای گری اولدمن) و سه بیلبرد بیرون ابینگ میزوری (مارتین مکدانا؛ که با هفت نامزدی سومین رکورددار بیشترین نامزدی بود و جوایز بازیگری نقش اول زن و مکمل مرد را برای فرانسیس مکدورمند و سم راکول به ارمغان آورد)؛ و این فیلمها یک تندیس اسکار را برنده شدند: من، تانیا (کریگ گیلسپی؛ بازیگر زن مکمل برای آلیسن جَنی)، بگریز (جردن پیل؛ فیلمنامه اریژینال)، مرا به اسم خودت صدا بزن (لوکا گوادانینو؛ فیلمنامه اقتباسی برای جیمز آیوری)، زن شگفتانگیز (سباستین لِلیو؛ اسکار بهترین فیلم خارجیزبان)، رشته خیال/ جامه شبح (پل تامس اندرسن)، مستند بلند ایکاروس (براین فوگل)، مستند کوتاه بهشت، راهبندانی در خیابان 405 است (فرانک استیفل)، فیلم کوتاه کودک خاموش (کریس اووِرتن) و فیلم انیمیشنی کوتاه بسکتبال عزیز (گلن کین).
بعضی از رکوردهای اسکار نود
کریستوفر پلامر 88 ساله به مسنترین بازیگری بدل شد که در تاریخ اسکار در بخشهای رقابتی بازیگری، نامزد تندیس طلایی شده است.
امسال مریل استریپ، دنزل واشینگتن و آکتِیویا اسپنسر نامزدیهایشان در رشتههای بهترین بازیگر زن، بازیگر مرد و بازیگر زن مکمل در سال 2017 را تکرار کردند.
مایکل استولبارگ در سه فیلم نامزد اسکار بهترین فیلم بازی کرده است: شکل آب، پست و مرا به اسم خودت صدا بزن. بازیگر قبلی که به چنین افتخاری دست یافته بود، جان سی. رایلی در سال 2003 بود.
ریچل موریسن که نامزد اسکار بهترین فیلمبرداری بود، اولین زنی شد که در این رشته موفق به کسب نامزدی شده است.
مری جی. بلاج به اولین هنرمندی بدل شد که برای یک فیلم در رشتههای بازیگری و ترانهنویسی نامزد اسکار شد.
لوگن به اولین فیلم اقتباسی از کتابهای مصور/ ابرقهرمانی بدل شد که به خاطر فیلمنامه نامزد اسکار شده است.
تیموتی شِلِمی 22 ساله به سومین بازیگر جوانی بدل شد که در رشته بهترین بازیگر مرد اصلی نامزد شده است؛ پس از جکی کوپر (9 ساله) و میکی رونی (19 ساله).
فیلمبردار کهنهکار راجر دیکینز بالأخره برای چهاردهمین نامزدیاش موفق به دریافت تندیس طلایی شد.
مریل استریپ بیستویکمین نامزدی بازیگریاش را به دست آورد تا رکوردش دستنیافتنیتر از قبل شود.
دانکرک تنها نامزد اسکار بهترین فیلم بود که در رشتههای بازیگری حضور نداشت.
گرتا گرویگ برای لیدی برد به پنجمین زن نامزد اسکار بهترین کارگردانی بدل شد؛ و اولین زن بعد از کاترین بیگلو که هشت سال پیش برای قفسه رنج (2008) این موفقیت را تجربه کرد.
جدیدترین فیلم استیون اسپیلبرگ با عنوان پست با دو نامزدی در رشتههای بهترین فیلم و بهترین بازیگر زن اصلی به کمفروغترین اثر کارگردانش در کسب نامزدی اسکار بدل شد.
آنیس واردا پس از دریافت اسکار افتخاریاش در نوامبر 2017، با نامزدی در سن 89 سالگی به پیرترین هنرمندی بدل شد که در یک رشته رقابتی نامزد شده است.
نامزدی دو بازیگر مرد مکمل برای درخشش در یک فیلم، آخرین بار در سال 1991 برای بن کینگزلی و هاروی کایتل در باگزی رخ داده بود که امسال توسط وودی هارلسن و سم راکول برای ایفای نقشهای دیدنیشان در سه بیلبرد... دوباره اتفاق افتاد.
بگریز/ Get Out اولین فیلم ترسناک/ تریلری است که پس از قوی سیاه (2010) نامزد اسکار بهترین فیلم میشود؛ و در مجموع هفتمین فیلم ترسناک/ تریلری که در تاریخ سینما به این موفقیت دست یافته است.
کریستوفر نولان سرانجام با دانکرک اولین نامزدی اسکارش در رشته بهترین کارگردانی را به دست آورد.
جردن پیل به پنجمین آمریکایی آفریقاییتبار بدل شد که نامزد اسکار بهترین کارگردان شده است. آکتِیویا اسپنسر هم اولین بازیگر زن آفریقاییتبار است که برای دومین سال پیاپی نامزد میشود.
پل تامس اندرسن در سال 2008 برای خون بهپا خواهد شد (2007) در رشتههای بهترین فیلم و کارگردانی نامزد اسکار شد و بازیگر اصلیاش دنیل دیلوییس هم در نهایت تندیس را برنده شد. امسال پس از ده سال، اندرسن و دیلوییس دوباره با نامزدی در همان رشتهها برای رشته خیال/ جامه شبح برگشتند.
داین وارِن نهمین نامزدی اسکارش در رشته بهترین ترانه اریژینال را تجربه کرد ولی هنوز جایزهای را به خانه نبرده است.
جیمز آیوری 89 ساله به مسنترین فیلمنامهنویس نامزد اسکار بدل شد که البته در نهایت تندیس را هم به خانه برد؛ او پیش از این سه بار نامزد اسکار بهترین کارگردانی شده بود.
گیرمو دل تورو و جردن پیل نهفقط با سه نامزدی اسکار، موفقترین سینماگران این دوره بودند بلکه در هر سه رشته رقیب هم بودند: بهترین فیلم، کارگردانی و فیلمنامه اریژینال.
کارلوز سالدانیا که امسال برای انیمیشن بلند فردیناند نامزد اسکار شده بود، اولین برزیلی شد که برای دومین بار به این موفقیت دست پیدا میکند.
جان ویلیامز برای پنجاهویکمین بار نامزد اسکار بهترین موسیقی شد؛ و پنجمین نامزدیاش برای فیلمی از مجموعه جنگهای ستارهای را تجربه کرد.
کانال تلگرام ماهنامه سینمایی فیلم:
https://telegram.me/filmmagazine
[منابع: آیامدیبی، ویکیپدیا، پلیلیست]