دیگر کسی نیست باور نداشته باشد که سینمای چین را نه با دیگر کشورهای قاره آسیا، که فقط باید با آمریکا مقایسه کرد. در واقع ادعای صنعت سینمای چین مبنی بر غلبه بر بازار هالیوود، کمکم دارد رنگ واقعیت به خود میگیرد؛ و رکوردشکنی بالای هشتونیم میلیارد دلاری سینمای این کشور گواهی بر این ادعاست.
فروش فیلمها در گیشه چین با رشدی سیزده درصدی در مقایسه با 2016 همراه بوده است. در سینماهای چین که فعلاً پس از آمریکای شمالی، دومین بازار بزرگ سینمایی است، نهفقط محصولات پرسروصدای هالیوودی، بلکه فیلمهای بومی هم فروشهای بسیار بالایی دارند. تمام تحلیلگران از رشد و شکوفایی روزافزون تولیدهای داخلی صحبت میکنند و همین نکته جلوهی ویژهای به جدولهای فروش داده است.
رقابت سختی بین محصولات هالیوودی و چینی وجود دارد و بلاکباسترهای آمریکایی برای در اختیار گرفتن نبض بازار با مشکلهای متعددی روبهرو هستند. در حالی که تحلیلگران به حمایتهای دولتی هم اشاره میکنند، اهالی صنعت سینمای چین میگویند آنها روی پای خود ایستادهاند و کمک چندانی از سوی مسئولان رسمی وجود ندارد. آنها به همین دلیل حضور چهار فیلم داخلی در بین ده فیلم اول جدول 2017 را یک موفقیت بزرگ برای هنرمندان بومی میدانند و عقیده دارند مسئولان رسمی نباید در این رابطه سهمخواهی کنند.
صنعت سینمای چین در سال گذشته میلادی، یک موفقیت منحصربهفرد را جشن گرفت؛ گرگهای سلحشور2 توانست با شکستن تمام رکوردها لقب پرفروشترین فیلم تاریخ سینمای چین را از آن خود کند. فروش 854 میلیون دلاری این اکشن میهنپرستانه، بیش از ده درصد کل فروش سال سینماهای چین را به خود اختصاص داد! در عین حال، سینمای چین با این فیلم (که نماینده رسمی چین در بخش اسکار بهترین فیلم خارجیزبان بود) نگاه خود را به بازار وسیع بینالمللی دوخته است. هنرمندان چینی که تا امروز به دنبال جذب انبوه تماشاگران بومی بودهاند، حالا میخواهند راه هالیوود را بروند و یک بازار بزرگ بینالمللی هم برای خود دستوپا کنند.
اهل فن در رابطه با موفقیت کلان گرگهای سلحشور2 به نکته جالبی اشاره میکنند. تعداد سالنهای نمایش این فیلم و رکورددار قبلی یعنی پری دریایی یکی بود و هر دو در هشت روز اول نمایش، به یک میزان فروش کردند. اما فروش پری دریایی از نهمین روز نمایش با کاهش روبهرو شد و گرگهای سلحشور2 شاهد افزایش رقم فروش از این تاریخ بود! این نکته تعجب فراوان تحلیلگران اقتصادی را برانگیخت زیرا فیلمهای سینمایی معمولاً از همان هفته دوم نمایش با افت فروش همراه میشوند.
شاید لحن وطنپرستانه گرگهای سلحشور2 چندان به مذاق تماشاگران خارجی خوش نیاید، اما کمدی هیچ وقت نگو بمیر توانایی جذب تماشاگران غیرچینی را دارد. این فیلم با فروش 334 میلیون دلاریاش در ردیف سومین محصول موفق 2017 سینمای چین قرار گرفته است. این کمدی بازسازی یک نمایش موفق به همین نام است و قرار است نسخه انگلیسیزبان آن هم تولید شود. داستان فیلم شباهت زیادی به محصولات هالیوودی دارد: بر اثر یک تغییر ناگهانی و مبهم، روح یک مرد مشتزن وارد جسم یک دخترخانم روزنامهنگار میشود.
جکی چان هم در سال 2017 سهم خود را از گیشه سینماهای چین گرفت. اکشن کمدی 255 میلیون دلاری کونگفو یوگا این بازیگر، در کنار فانتزی 240 میلیون دلاری سفر به غرب2 دیگر دو فیلم موفق گیشه در رتبههای چهارم و پنجم هستند؛ که این دومی بر اساس یک رمان کلاسیک چینی ساخته شده است.
موفقیت محصولات چینی از فروش 54 درصدی بلیت سینماها برای تولیدهای داخلی حکایت دارد. یکی از تغییرهای مهم سال گذشته، پیشفروش آنلاین بلیتها بود که به گزارش رسانهها باعث فروش تعداد بیشتری بلیت شد و تماشاگران استقبال خوبی از آن کردند. در ماه مارس هم قانونی تصویب شد که تهیهکنندگان خارجی در صورت تولید فیلمهایشان در خاک چین، باید از عوامل و شرکای چینی استفاده کنند.
چین در سالی که گذشت، شاهد ساخت نزدیک به ده هزار سالن جدید بود تا به این ترتیب، بیش از پنجاه هزار سالن نمایش داشته باشد. این در حالی است که آمریکا با وجود قدمتش، تنها چهل هزار سالن سینما دارد. به همین دلیل است که سالانه در چین و در مقایسه با آمریکا، تعداد بیشتری فیلم سینمایی روانه پرده سینماها میشوند. تازه در شرایطی که مقررات سختگیرانه و دستوپاگیر سانسور در چین، خودش را به شکلی آشکار به رخ میکشد. هنرمندان چینی بههیچوجه اجازه همکاری مشترک با کسانی را ندارند که به گفته مدیران اداره سانسور «علایق، افتخار و شرافت» چینیها را زیرپا میگذارند. در مقابل، همین مسئولان فیلمسازان را دعوت به ساخت فیلمهایی در سطح بلاکباسترهای هالیوودی کردهاند تا بتوانند از نظر تجاری با آنها رقابت کنند.
اکتبر گذشته ژانگ هونگسن از مدیران اداره سانسور گفت که چین باید به یک «ملت بزرگ» در امر فیلمسازی تبدیل شود و به تولید فیلمهایی همچون گرگهای سلحشور2 بپردازد؛ فیلمهایی که ارزشهای سوسیالیستی را تبلیغ میکنند و راوی داستانهای دلنشینی درباره این سرزمین و چینیها هستند. با این وجود، تحلیلگران میگویند فاصله بین بازگشت متوسط سرمایه یک فیلم چینی با یک محصول وارداتی خارجی، بیشتر شده است.
سال 2017 برای هالیوودیها که اوضاع گیشه چین را دنبال میکردند، سال شگفتیها بود. تهیهکنندگان هالیوودی همزمان از عدم موفقیت برخی فیلمهایشان در برابر موفقیت دور از انتظار برخی محصولات دیگر ابراز شگفتی کردند. اما بیشتر از همه تسلط محصولات چینی در گیشه بود که آمریکاییها را ناراحت کرد. آنها از فروش بیش از سه میلیاردی فیلمهایشان چندان خوشحال به نظر نمیرسند که در مقایسه با سال قبل، افزایشی نوزده درصدی دارد. کمپانی والت دیزنی با اکران هفت فیلم و فروشی 735 میلیون دلاری، موفقترین استودیوی هالیوودی در چین است. اما پرفروشترین فیلم آمریکایی گیشه چین تندوتیز7 محصول کمپانی یونیورسال است! فروش 393 میلیون دلاری این اکشن ماجراجویانه که ردیف دوم جدول را از آن خود کرد، نصف فروش کل گرگهای سلحشور2 هم نمیشود! دومین فیلم موفق هالیوودی در گیشه چین، تبدیلشوندگان: آخرین شوالیه است که با فروشی 229 میلیون دلاری با فاصلهای بسیار زیاد در رتبه ششم جدول نشسته است.