سال 2016 از نظر فروش بلیت در گیشه سینماهای ایالات متحده، سالی رکوردشکن بود. اما آمار و ارقام، راوی کل داستان سینمایی این سال نیستند و بهتنهایی نمیتوانند حق مطلب را ادا کنند. در واقع سینما در این سال توأمان بهترین و بدترین دورهها را تجربه کرد. فیلمهای حماسی بزرگی مانند روگ اول به فروشهای بالا دست یافتند اما فیلمهای مستقل، رقابتی سختتر از این را برای جلب توجه تماشاگران در اکران محدود، تجربه نکرده بودند. در سال 2016، در ازای هر فیلمی مانند کاپیتان آمریکا: جنگ داخلی یا یافتن دوری، چند دوجین فیلم کوچک یا متوسط مورد بیتوجهی قرار گرفتند.
البته این موضوع چندان هم غیرطبیعی نیست و بخشی از کسبوکار سینماست. اما با وجود این، فیلمهای مهمی زیر دستوپا ماندند و به آنها بیتوجهی شد. واقعیت اقتصادی تازه در سال 2016 این بود که پخشکنندههای تازهکار نمیدانستند چهطور میتوانند حسابی بلیت بفروشند یا خیلی ساده، قادر با انجام این کار نبودند. در این خصوص میتوان تلویزیون، نتفلیکس، چرخهی 24ساعتهی اخبار یا حتی دیگر عواقب ناشی از پیشرفت زندگی در این روزگار را مد نظر قرار داد و نکوهش کرد. به هر حال دلیل هرچه باشد، فیلمهای مهمی جا ماندهاند و میکوشند به صورت مجازی و مثلاً در قالب «ویدئوهای درخواستی»/ VOD به حیاتشان ادامه دهند. در سال 2016 فقط چند فیلم کوچک بودند که به اندازه کافی شانس آوردند و در اسکار هم خودی نشان دادند از جمله لالا لند، مهتاب و منچستر کنار دریا. به همین خاطر در اینجا رامین ستوده در مقام نویسندهی نشریهی معتبر «ورایتی» به بعضی از فیلمهای مستقلی پرداخته است که به اندازه کافی قدر ندیدند و مستحق توجه بیشتری بودند:
1- عزیز آمریکایی/ American Honey
فروش در گیشه آمریکا: 663 هزار دلار
وقتی درام آندرئا آرنولد درباره گروهی از نوجوانان اولین نمایشش را در جشنواره کن تجربه کرد، به عنوان یکی از دستاوردهای سینمایی سال مورد تجلیل قرار گرفت. اما در ادامه به طرز عجیبی در فصل شلوغ پاییز گموگور شد. بازی ساشا لین تازهوارد در نقش دختری که به گروهی از نوجوانان مجلهفروش در سفری جادهای میپیوندد، واقعاً درخشان و درخور توجه است. شیا لابیوف هم در نقش سرکردهی این نوجوانان بهترین بازی کارنامهاش را تا امروز ارائه کرده است.
2- دیگر آدمها/ Other People
فروش در گیشه آمریکا: 90 هزار دلار
این درامدی که در شب افتتاحیه جشنواره ساندنس روی پرده رفت، درباره مرد جوانی است با بازی فوقالعادهی جسی پلمنز که به زادگاهش ساکرامنتو میرود تا از مادر بیمارش (مالی شانن) مراقبت کند. شانن برای نقش گریهآورش حتی مستحق یک نامزدی اسکار هم بود، اما چه بد که خیلی از رأیدهندگان آکادمی اصلاً این فیلم را تماشا نکردهاند. به هر حال تردیدی نیست که کریس کلی فیلماولی، کارنامه و آینده پرباری را در پیش رو دارد.
3- سینگ استریت/ Sing Street
فروش در گیشه آمریکا: 3 میلیون و 200 هزار دلار
سومین فیلم موزیکال جان کارنی پس از یک بار و دوباره شروع کن، در ایرلند دههی 1980 روی میدهد؛ جایی که گروهی از نوجوانان دور هم جمع میشوند و گروه راکی را تشکیل میدهند. این فیلم با چنین ترکیب بازیگران و حاشیهی صوتی شنیدنیاش میتوانست یکی از پرفروشترین فیلمهای سال کمپانی میراماکس باشد، اما به این شرط که در اواسط دههی 1990 روی پرده میرفت! در عوض کمپانی هاروی واینستین بهار گذشته فیلم را اکران کرد که کمتر دیده شد.
4- هر کسی سهمی میخواهد!!/ Everybody Wants Some!!
فروش در گیشه آمریکا: 3 میلیون و 400 هزار دلار
در پی موفقیت پسر بودن، عجیب و سؤالبرانگیز است که چرا تماشاگران بیشتری از این دنبالهی معنوی بر مات و مبهوت استقبال نکردند. این کمدی ریچارد لینکلیتر درباره یک تیم بیسبال دانشکدهای در دههی 1980 با بازیهای بلیک جنر، وایت راسل و تایلر هوچلین، دستکم عناصر لازم برای بدل شدن به یک اثر کلاسیک کالت را در خود دارد.
5- سلام، اسم من دوریس است/ Hello, My Name is Doris
فروش در گیشه آمریکا: 14 میلیون و 400 هزار دلار
کمدی مایکل شوآلتر با بازی سالی فیلد در نقش زن میانسالی که به همکارش (مکس گرینفیلد) دل میبندد، با معیارهای امروز فیلمی موفق است. اما احساسی به من میگوید که اگر این فیلم در روزگار دیگری، مثلاً سال 1999، روی پرده میرفت، بهراحتی میتوانست به فروشی بیش از 50 میلیون دلار دست یابد و در کنار فیلمی مانند عروسی بهترین دوستم (پی. جی. هوگن، 1997) قرار بگیرد. من این فیلم را سه بار دیدهام و هر بار بیشتر از آن خوشم آمده است: یک کمدی ضدولنتاین پرجزییات با بازی خندهدار و فوقالعادهای از فیلد.
6- کریستین/ Christine
فروش در گیشه آمریکا: 297 هزار دلار
بازی ربکا هال در نقش زنی در آستانهی فروپاشی عصبی در سالی که از نظر بازیهای درخشان بازیگران زن هیچ چیزی کم نداشت، واقعاً مورد بیاعتنایی قرار گرفت و دیده نشد. این درام خوشساخت توسط آنتونیو کمپوس، بر اساس زندگی خبرنگار تلویزیونی اهل فلوریدا کریستین چابِک، کارگردانی شده است. پس باید امیدوار باشیم تا هالیوود باز هم چنین فرصتهایی را برای درخشش هال فراهم کند.
7- درنگ نکن/ Don’t Think Twice
فروش در گیشه آمریکا: 4 میلیون و 400 هزار دلار
مایک بیربیگلیا در این درامدی درباره گروهی از بازیگران سبک بداهه در نیویورک، سه مسئولیتش به عنوان نویسنده، کارگردان و بازیگر را بهخوبی ایفا کرده است. درنگ نکن پرترهای است از آدمهایی که میان توهم موفقیت و واقعیت میانمایگی قرار گرفتهاند.
8- موریس از آمریکا/ Morris From America
فروش در گیشه آمریکا: 91 هزار دلار
جایزه بهترین زوج پدر و پسری به کِرِگ رابینسن و مارکس کریسمس تازهوارد میرسد که در این فیلم محبوب جشنواره ساندنس درخشیدهاند. بیتردید پایان اکران بسیار کوتاه مدت این فیلم، فرصتی ازدسترفته برای پخشکنندهاش «A24» به شمار میرود.
9- کریشا/ Krisha
فروش در گیشه آمریکا: 145 هزار دلار
زنی با اهریمنی که درون خود پنهان کرده است، در جریان برپایی شام روز شکرگزاری به جمع خانوادهاش میپیوندد. کریشا به عنوان اولین تجربهی کارگردانی تری ادوارد شالتس، هم یک درام خانوادگی است و هم از جایی به بعد فیلم ترسناکی است درباره مادربزرگی که میکوشد از گذشتهاش فرار کند. نقش اصلی توسط کریشا فرچایلد خلق شده است که مادربزرگ واقعی کارگردان فیلم است و نشانههایی از بازی سیسی اسپیسک دارد. با وجود نقدهای پرستارهای که بر فیلم نوشته شد، موفقیتی در گیشه برایش حاصل نشد. به طور قطع این فیلم در سالهای آینده بیشتر مورد مطالعه قرار میگیرد و شالتس هم در زمره کارگردانانی قرار گرفته است که خیلی از سینمادوستان با اشتیاق در انتظار فیلم بعدیشان بهسر میبرند.
10- زنان مطمئن/ Certain Women
فروش در گیشه آمریکا: 1 میلیون و 100 هزار دلار
سه تصویر و داستان، درامی از آمریکای میانه را به کارگردانی کلی رایشارت - از فیلمسازان پیشگام زن سینمای مستقل آمریکا - شکل داده است. در این میان، داستان آخر که در آن کریستن استوارت در نقش معلم و لیلی گلدستون در نقش دانشآموز آرزومندش بازی کردهاند، کاملاً پرشور و نیروبخش است و بیتردید شما را شیفته خواهد کرد.